7500 fit yükseklikte (2300 metre) gururla yükselen Machu Picchu’nun İnka kalesi o kadar erişilmezdi ki, İspanyol fatihler onu asla bulamadılar. Ancak 1911’de Yale tarihçisi Hiram Bingham onu yeniden keşfetti ve 1912 ile 1915 yılları arasında National Geographic Topluluğu’nu yönetti ve bu sefer birçok arkeolojik bulgunun Peru cumhurbaşkanı Augusto Legua’nın izniyle Yale Üniversitesi’ne aktarıldığı iddia edildi.
90 yıl sonra, Perulu yetkililer tüm bu nesneleri geri istiyor ve Yale Üniversitesi Rektörüne, dostane bir çözüme ulaşılmaması durumunda bir dava açıldığını bildirmişti.
Bu tür meseleleri çok, çok karmaşık bulsam da, Peru iddiasının dikkate alınması gerektiğini düşünüyorum. Bu sadece bir tarihsel adalet vakası değil (1911’de Perulu yetkililer İnka eserlerinin sanatsal ve tarihsel değerinin bilincinde değillerdi), aynı zamanda bağlam olmadan eski bir sanat örneğiyle sona erdirmek için alışılmadık bir fırsat olacaktı.
Bu tür iddialar tarihsel olarak boşunaydı. Yunan hükümeti tarafından yapılan eskisinden, Elgin mermerlerini isteyen British Museum’a, Nijerya hükümetinin çalıntı Nok nesneleri için yaptığı son talebe kadar. Ama aynı zamanda, Atlanta’daki Michael C. Carlos Müzesi’nin, nesnenin tarihsel önemi göz önüne alındığında, Firavun I. Ramesses’in mumyasını yakın zamanda Mısır’a geri getirdiğini de unutmayın. Öyleyse burada bir soru soracağım: Bir ülke için eski bir kralın eski, iğrenç cesedi mi yoksa en ünlü miras şehrinden kalan sanatsal eserler mi?
GIPHY App Key not set. Please check settings