Yama ve Niyama: Yoganın Temel Taşları

Yoga artık her zamankinden daha popüler. Ünlü eğlenceler ve diğer ünlüler bunu uygular ve binlerce veya belki de milyonlarca insan da şu veya bu şekilde yoga egzersizleri yapıyor. Yine de, bu yaygın popülerliğe rağmen yoga hala yanlış anlaşılıyor. Pek çok insan yoganın öncelikle fiziksel bir aktivite olduğunu, vücutlarını şekillendirmek için kullanabilecekleri bir şey olduğunu düşünüyor. Yoganın fiziksel alemde oynayacağı büyük bir rol olduğu doğru olsa da yoga bundan çok daha fazlasıdır.

Yoga, en derin anlamıyla, insan mükemmelliğinin bilimidir. Bir kişinin tam gelişimini elde etmesini sağlayan araçtır: fiziksel, zihinsel ve ruhsal.

İnsan mükemmelliği? Bu uzun bir emirdir. Sadece birkaç uyluk uzatma ile gelmez. Yoganın kendi dış uygulamaları ve egzersizleri varken, gerçek temeli uygun davranıştır. Doğru davranış, sizi çevrenizdeki toplumla ve kendi iç benliğinizle uyumlu hale getirecek bir yaşam sürmek demektir.

Yogaya ilk başladığımda arkadaşlarımdan birine bundan bahsetmiştim. İlgilenmeye başladı ve başlamak istedi. O zamanlar öğretmen değildim, bu yüzden bir kitap tavsiye ettim. Bana baktı ve büyük bir ciddiyetle, “Nereden çalabilirim!” Dedi.

Yogaya bu şekilde başlayamazsınız çünkü hırsızlık toplumla veya kendinizle uyum sağlamanın bir yolu değildir. Yogada disiplinli veya kontrollü davranış, Sanskritçe terimi olan “samyama” ile bilinir ve bu kontrollü davranış, “Yama” ve “Niyama” olmak üzere iki bölümden oluşur.

Pek çok yoga kitabında Yama, bazen yapmamanız gereken şeyler anlamına gelen “kaçınma” olarak tanımlanır. Niyama bazen yapmanız gereken şeylere atıfta bulunularak “gözlemler” olarak çevrilir. Bu kaba çeviriler pek doğru değil.

Yama’yı anlamanın daha iyi bir yolu, onu dış çevrenizle uyum bulmanıza yardımcı olacak bir disiplin olarak düşünmektir. Niyama ise iç uyumu elde etmenize yardımcı olacak uygulamalardır.

Yama ve Niyama’nın çeşitli bölümlerine kısaca bakalım. Bu dizinin gelecekteki makalelerinde Yama ve Niyama’nın her bir yönüne daha ayrıntılı olarak odaklanacağım.

Yama’nın beş bölümü vardır. Bunlar aşağıdaki gibidir.

1. “Ahimsa” düşünceleriniz, sözleriniz veya eylemlerinizle başkalarına zarar vermekten kaçınmak anlamına gelir. Bilinçli olarak başkalarına zarar verecek veya onların fiziksel, zihinsel veya ruhsal ilerlemelerini engelleyecek hiçbir şey yapmamalıyız. Bu Sanskritçe kelimenin iki veya üç kelimelik İngilizce tanımını istiyorsanız, “zarar vermeyen” veya “zarar vermeyen” kelimelerini hatırlayın. Ama Ahimsa’da iki kelimeden daha fazlası var. Ya kendini savunma? Diğer canlılarla olan ilişkilerimiz ne olacak? Bunlar önemli konulardır ve çeşitli bakış açıları vardır. Bunları bu dizinin bir sonraki makalesinde ayrıntılı olarak tartışacağım.

2. “Sayta” genellikle doğruluk olarak adlandırılır. Shrii Shrii Anandamurti tarafından verilen daha iyi bir tanım, “zihin eylemi ve kelimelerin refah ruhu ile doğru kullanımı” dır. Ne düşünürsek veya söylersek, başkalarına yardım etme ruhuyla yapılmalı. Genelde doğruyu söylemek anlamına gelir, ancak kesin gerçek birine zarar verecekse, o zaman sözlerimizi dikkatlice seçmemiz gerekir. Bu nedenle, iki kelimelik iyi bir tanım “doğruluğu ayırt etmek” olacaktır.

3. “Asteya” çalmama anlamına gelir. Başkasına ait olan bir şeye sahip olmamalıyız. Bir şey çalmayı bile düşünmemeliyiz ve başkalarını da hak ettiklerinden mahrum etmekten kaçınmalıyız.

4. “Brahmacarya” kelimenin tam anlamıyla “Brahma’ya (Yüce Bilinç) bağlı kalmak anlamına gelir. Bu uygulamanın amacı, yaşayan ve cansız her varlığa Tanrı’nın bir ifadesi olarak davranmaktır.

5. “Aparigraha”, ihtiyaçlarımız için gereksiz olan fiziksel nesnelerin birikmemesi olarak tanımlanır. Koşullarınıza göre, hayatınızı yaşamak için ihtiyacınız olanı almalısınız, ancak gerçek ihtiyaçlarınızın ötesine geçen lüksleri biriktirmemelisiniz.

Bunlar Yama’nın beş bölümüdür.

Yama’nın beş yönü olduğu gibi niyama da beş ilkeden oluşur. Bu beşi uygulayın ve iç uyumu elde edin. Kısaca şu şekildedir:

1. “Shaoca” (telaffuz edilen: Sha-o-cha) temizlik ve saflık anlamına gelir. Çevrenizi temiz ve düşüncelerinizi saf tutun. Eski atasözü “Temizlik Tanrısallığın yanındadır” der ve bu doğrudur.

2. “Santosha” zihin memnuniyetidir. Sıkı çalışın, elinizden gelenin en iyisini yapın ve sonra sahip olduklarınızdan memnun kalın.

3. “Tapah”, hedefe ulaşmak için kefaret uygulamasını ifade eder. Acı çekmek uğruna acı çekmek anlamına gelmez. Aksine, etrafınıza bakın ve zorluk çeken insanlar bulacaksınız. Başkalarının bazı yüklerini üstlenin, sadece topluma yardım etmekle kalmayacak, kendi iç benliğiniz de arınacaktır.

4. “Svadhyaya”, canlandırıcı edebiyatın incelenmesi ve gerçek anlayışıdır. Mümkün olduğunca ruhi düşünen insanların arkadaşlığını arayın. Bu mümkün olmadığında, aydın öğretmenler tarafından yazılmış kitaplarda yer alan öğretileri okuyun ve özümseyin.

5. “Iishvara Pranidhana” kelimenin tam anlamıyla evrenin denetleyicisine sığınmak anlamına gelir. Hayatın nihai hedefi üzerine günlük meditasyon yoluyla uygulanır.

Bu dizinin ilerleyen makalelerinde Yama ve Niyama’nın her bir bölümünü daha ayrıntılı olarak açıklayacağım.