Astım, akciğerlerdeki bronşiyal veya solunum tüplerinin iltihaplanmasıyla karakterize edilen kronik bir hastalıktır. Durum için bilinen belirli bir neden olmasa da tetikleyicilerinin çoğu iyi bilinir ve önlenebilir; ve önlenemeyenler iyi yönetilebilir.
Amerika Birleşik Devletleri’nde 15 milyon yetişkin ve 5 milyon çocuk, sabah erken veya gece geç saatlerde öksürük, hırıltılı solunum, göğüste sıkışma, yorgunluk, anksiyete ve nefes darlığına neden olabilen kronik bir solunum hastalığı olan astım hastasıdır. Astım semptomları hafif veya ciddi olabilir ve ayrıca astım krizi sırasında yaşamı tehdit edebilir.
Akciğerlerimiz bir ağacın dallarına benzeyen geçitler gibi içi boş tüplerle doludur. Bu geçitler giderek küçülür ve küçülür, oksijen ve karbondioksitin değiş tokuş edildiği küçük ceplerde son bulur. Astımı olanlar için içi boş tüplerdeki şişlik, havanın serbestçe hareket etmesini engelleyerek nefes almayı zorlaştırır ve rahatsız eder. Bu iltihaplanma, alerjenlere ve bir dizi başka astım tetikleyicisine karşı artan bir duyarlılığa neden olur.
Peki astıma ne sebep olur? Genel olarak, yaşamın erken dönemlerinde alerjenlere maruz kalmanın astımı tetikleyebileceğine inanılır, ancak kalıtım da bir rol oynar ve bazı popülasyonları bu kronik duruma yatkın hale getirebilir. Alerjene bağlı astım genellikle 35 yaşından önce ortaya çıkar. Alerjik olmayan astım genellikle orta yaşlarda başlar ve reflü hastalığı, egzersiz, hava değişiklikleri ve hastalıkla tetiklenebilir veya kötüleştirilebilir.
Çevresel akciğer tahriş edicileri, astım problemlerini tetikleyen en büyük suçlulardır ve temizlik ürünleri, parfüm, duman, küf, toz, kirlilik, küf, mevsimsel polen ve hayvan tüylerini içerir.
Yaşam tarzı ve hastalık da duyarlı kişilerde solunum patlamalarına neden olmada rol oynar.
Stres, egzersiz, kahkaha, sülfitler gibi yiyecekler ve gıda katkı maddeleri, soğuk algınlığı, grip veya bronşiyal enfeksiyon ve hatta havadaki değişiklikler bile astımı astım krizine yaklaştırabilir.
Neyse ki astım hastaları için astım krizine neden olabilecek faktörlerin çoğu ortadan kaldırılabilir veya yaşamları boyunca azaltılabilir. Küf, küf ve toz akarlarına maruz kalmamak için ortamı temiz ve tozsuz tutmak, evcil hayvanlardan ve dumandan kaçınmak, rüzgarlı günlerde içeride kalmak ve aşırı miktarda polenden kaçınmak için daima pencereleri açık olarak arabada sürmek, ev kimyasallarına maruz kalmaktan kaçınmak ve parfümlü vücut ürünleri ve nemli günlerde bir nem giderici kullanmak, çevresel alerjen tetikleyicilerin nedenlerini azaltmaya yardımcı olabilir. Stresi azaltmak, egzersizi arttırmak ve sağlıklı kalmak için çalışmak astımı yönetmek için gerekli ek adımlardır.
Amerika Birleşik Devletleri’nde ve dünyadaki diğer gelişmiş ülkelerde astım artmaktadır; ve kimse tam olarak nedenini bilmese de, suçluların daha sanayileşmiş yaşamlarımızın bir yan ürünü olabileceği teorisine dayanıyor. İnsanlar, evdeki kirleticilerin daha fazla olduğu iç mekanlarda daha fazla zaman geçiriyorlar ve ortamlar genellikle daha sağlıklı olsa da, virüslere ve bakterilere daha az maruz kaldıkça bağışıklık sistemlerimiz bu sorunlara daha duyarlı hale gelebilir.
Astımın tedavisi yoktur, ancak ilaç tedavisi, çevresel ve yaşam tarzı değişiklikleri semptomları hafifletmeye ve astımın hasta olanların yaşamlarını sınırlamasını engellemeye yardımcı olabilir.
GIPHY App Key not set. Please check settings