Gerçeklik Terapisi ile Problem Çözme

Gerçeklik Terapisi, 1965 yılında Dr. William Glasser tarafından geliştirilmiş bir danışma yöntemidir. Ancak, bir danışma tekniğinden çok daha fazlasıdır. Gerçeklik Terapisi, çözüme kavuşturmak istedikleri sorunları yaşayan kişilerle, sorunları olan ve herhangi bir yardım istemiyor gibi görünen kişilerle iyi çalışan bir problem çözme yöntemidir. Gerçeklik Terapisi aynı zamanda bireylerin kendi problemlerini objektif bir şekilde çözmelerine yardımcı olmak için mükemmel bir model sağlar ve koçluk seansları sırasında ideal bir sorgulama serisi olarak hizmet eder.

Gerçeklik Terapisinin altında yatan anahtar, yardıma ihtiyacı olan kişi ile kurulan ilişkidir. Gönüllü olmayan bir müşteri, dirençli bir öğrenci veya hatta bazen kendi çocuğunuz gibi gerçekten yardımınızı istemeyen birine yardım etmeye çalışırken bu çok kritiktir. Olumlu bir ilişki olmadan, hiçbir etkiniz olmaz. Yardımcınıza, yetişkinlerin Fıstık çizgi filmlerinde kulağa benzer bir ses çıkardınız, Whaa, wha, whaa, whaa, whaa. Yardımcınız ilişki olmadan sizi duymaz. Gary Zucov, İlişki tüm etkilerin köküdür diyor. Bu kesinlikle doğrudur. Dünyadaki tüm bilgilere sahip olabilirsiniz, ancak yardım etmeye çalıştığınız kişi umursadığınıza inanmıyorsa ve en iyi çıkarlarını yürekten alıyorsa, büyük olasılıkla sizi dinlemeyecektir.

Peki nasıl bir ilişki kurarsınız? Gerçeklik Terapisi, yardımcılara ihtiyacı karşılayan bir ortam yaratma talimatı vererek bir model sağlar. Tüm insanların beş temel ihtiyacı hayatta kalmaktır; sevgi ve aidiyet; güç; özgürlük ve eğlence. Dolayısıyla, bir yardım ilişkisinde yardımcı, yardım edilen kişinin kendini güvende hissetmesinin mümkün olduğu bir ortam yaratmalıdır; yardımcıya bir şekilde bağlı hissetmek; dinlenmek ve saygı duyulmak; bazı seçeneklere sahip olmak; ve yardımcı ile biraz eğlenmek ya da öğrenmek. Bu ihtiyacı karşılayan ortamı yarattıktan ve ilişki boyunca bunu sürdürmek için çok çalıştıktan sonra, yardımcı asıl soruna geçebilir.

Kişilerin hikayesini dinledikten sonra, yardımcının ideal çözümün diğer kişilerin bakış açısından nasıl görüneceğini belirlemesi gerekir. Öyleyse, örneğin, kişi kız arkadaşıyla yaptığı bir kavgadan şikayet ediyorsa, şu soruyu sorun: Ne olmasını istiyorsun? Bunun nasıl yürümesini istersiniz? Sorunu yaşayan kişinin bakış açısından ideal çözümün neye benzeyeceğine dair belirli bir resim elde etmek çok önemlidir. Yardımcı, onu problemden uzaklaştırıp bir problem-çözüm moduna yönlendiriyor. Bu şekilde odak, geçmişten ve değiştirilemeyen sorundan uzaktır. Bunun yerine odak noktası, kişinin istediği çözüm yönünde kendisini hareket ettirmek için yaratabileceği davranışlardır.

Bir sonraki adım, kişinin durumu istediği şekilde işlemesini sağlamak için yaptığı her şeyin bir envanterini çıkarmaktır. Yardımcı, kişiden hedefine yaklaşmak için attığı adımları listelemesini ister. Tipik olarak, kişi yalnızca olumlu şeyleri listeler, ancak yardımcının, ilerlemesine hem yardımcı olan hem de engel olan yaptığı her şeyi düşünmesini istemesi gerekir. Hatta yardımcının kendi gözlemlerini de eklemesi kabul edilebilir. Amaç, mümkün olduğunca eksiksiz bir resim elde etmektir. Kişinin dışa dönük davranışını değerlendirmeye ek olarak, düşüncelerini, duygularını ve fizyolojisini (uygunsa) da sorun.

Bir sonraki adım, tüm süreçteki en önemli adımdır. Bir sonraki adımda yardımcı, yardımcılara mevcut davranışlarının onlara istediklerini söyledikleri şeyi alma olasılığının olup olmadığını sorar. Bu, yardımcının acı çekenleri rahatlattığı ve rahatı rahatsız ettiği adımdır. Kişi, yaptığı şeyin işe yaramadığının zaten farkındaysa, o zaman zaten sıkıntı içindedir ve farklı bir şey denemeye hazırdır. Böylece yardımcı, bir çözüm bulmalarına yardım ederek mağduru rahatlatır. Öte yandan, kişi yardıma ihtiyacı olduğunun farkında değilse, bu noktayı eve götüren adım olacaktır. Bu soruyu yanıtlamak, kendi davranışlarının bir aynasını tutarak ve istediğini elde etmede etkili olup olmayacağını sorarak rahatı büyük olasılıkla rahatsız edebilir. Cevap hayırsa, genellikle en azından bazı alternatiflere bakacak kadar rahatsızlık hissederler.

Gerçeklik Terapisi sürecindeki son adım, yardım alan kişinin daha etkili bir şey yapmak için bir plan yapmasına yardımcı olmaktır. Bu en iyi, kişinin kendi düşüncelerine ve eylemlerine kendi kontrolü dahilinde olan şeylere odaklanmasına yardımcı olarak başarılır. Depresyonda olan birine sadece Neşelen! Diyerek yardım etmiyoruz. İnsanlar duygularını doğrudan kontrol edemezler ancak eylemlerini ve düşüncelerini doğrudan kontrol edebilirler. Benzer şekilde, insanlar zamanlarını ve dikkatlerini başkalarının istediklerini vermek için yapabilecekleri ve yapması gerekenlere odaklamayı severler, ancak başkalarını kontrol etmeye çalışmak genellikle sonuçsuz bir faaliyettir. İnsanların kendi davranışlarını ve düşüncelerini değiştirmeye odaklanmalarına yardımcı olmak, genellikle Gerçeklik Terapisinin amacıdır.

Tabii ki süreçte pek çok ince nüans var ve ben sürecin sadece küçük bir taslağını verdim, ancak bu makalenin girişinde belirtildiği gibi çeşitli uygulamaları kolayca görebilirsiniz.